شکلات؛ همه چیز درباره یک خوراکی خوشمزه
شکلات درواقع از میوۀ یک درخت استوایی به نام تئوبارمای، که کاکائو نامیده می شود، تهیه می شود. بنابراین هر نوع خوراکی که از کاکائو ساخته شده باشد، شکلات میگویند که بسیار خوشمزه و پرطرفدار و انرژیزاست و انواع و اقسام مختلفی دارد.
تاریخچه شکلات و روش شکل گیری آن
مواد تشکیلدهندۀ شکلات، شیر و شکر و کره کاکائو و پودر کاکائو با نسبتهای مختلف است. کاکائو از آمریکا متولد شده است و قدمتی پنج هزار ساله دارد. در آمریکای مرکزی، شکلات بهعنوان کالای لوکس شناخته میشد؛ تا آنجا که گاه بهعنوان پول مبادله میشد. در گذشته شکلات را حتی در نوشیدنیها هم به کار میبردند. در اروپا هم، شکلات، خوراکی باارزش و گرانی بود. هلندیها هم اولین کسانی بودند که طریق چربی گرفتن از دانههای کاکائو، یک ماده را به وجود آوردند که به آن کرۀ کاکائو ( Cocoa butter ) میگفتند و از آنچه که از دانه باقی میماند، پودر کاکائو درست میکردند. سپس روشی ابداع کردند که مزۀ تلخ کاکائو را از بین ببرد.
شکلات در جنگ جهانی اول بهعنوان جیرهغذایی سربازان بسیار محبوب و معروف شد و این محبوبیت تا به امروز ادامه داشته و چه بسا بیشتر هم شده است تا جایی که حتی روز جهانی شکلات هم در تقویم مشخص شده و هرساله در آن روز جشن گرفته میشود.
در ترکیب شکلاتها، هر اندازه که کاکائو به کاررفته در آن بیشتر باشد، شکلات تلختر میشود. از اسانسها و طعم دهندههای مختلفی چون: نعنا، موز، پرتقال، آلبالو و... در ترکیبهای شکلاتی استفاده میشود. همچنین برخی، مغز خشکباری چون گردو، بادام، پسته و... در شکلاتها به کار میبرند که باعث خوشمزهترشدن و متنوعشدن شکلاتها میشود. عسل، کارامل، مربا، کشمش هم در ترکیبهای شکلاتی استفاده میشود.
انواع شکلات ها
شکلات انواع و اقسام زیادی دارد ازجمله: شکلات تلخ، شکلات سفید و شیری.
1- شکلات تلخ: به شکلاتهای بدون شکر، شکلات تلخ میگویند. شکلات تلخ 100% هیچگونه شکری ندارد. شکلاتهای تلخ، بسته به درصدشان، از شکر کمتری نسبت به شکلاتهای شیری و سفید برخوردار هستند، ولی شکلاتهای شیری، شکلاتهای حاوی شیر و شکر هستند.
2- شکلات سفید و شیری: در شکلات سفید تنها از چربی دانه کاکائو (کره کاکائو) استفاده شده است. این شکلات کاکائو ندارد و شکلات سفید یک شکلات واقعی و مفید به حساب میآید.
در نظر بگیرید که شکلات به شکلهای متفاوتی و با مقادیر گوناگون توانسته محصولات متنوعی را در اختیار بشر قرار دهد که در زیر تنها به بعضی از آنها میتوان اشاره کرد:
1.براونی؛
2.بستنی شکلاتی؛
3.بیسکویت شکلاتی؛
4.پودینگ شکلات؛
5.ترافل شکلاتی؛
6.چیپس شکلاتی؛
7.سس شکلات؛
8.سکه شکلاتی؛
9.شکلات تختهای؛
10. شکلات مودیکا؛
11. شکلات نعنایی؛
12. فوج شکلاتی؛
13. کافه موکا؛
14. کیک شکلاتی؛
15. گاناش؛
16. لیکور شکلات؛
17. نوشیدنیهای شکلاتی.
پودر کاکائو، همان شکلات نیمهخشک ساییدهشده است که طعم شکلات میدهد و در انواع شیرینیها و دسرها و خوراکیها استفاده میشود که معروفترین آنها شیرکاکائو است.
فواید شکلات
شکلات برای بدن بسیار مفید است که در زیر به خواص آن اشاره میشود:
1.حفاظت از رادیکالهای آزاد بیماری زا
شکلات تلخ قابلیت مبارزه با رادیکالهای آزاد را دارند. رادیکالهای آزاد، ترکیبات نامتوازنی هستند که توسط فرآیندهای سلولی در بدن به وجود میآیند. آنتیاکسیدانها هم موادی هستند که رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و از بدن در برابر خطر آنها محافظت میکنند. شکلاتهای تلخ هم سرشار از این آنتیاکسیدانهاست.
2.پیشگیری از سرطان
امروزه شکلات تلخ بهعنوان یک خوراکی ضد سرطان در جهان شناخته میشود و این مورد در بسیاری از آزمایشها و تحقیقات در این زمینه ثابت شده است.
3.کنترل و بهبود ساز و کار قلب
فلاونوئید موجود در شکلات تلخ، باعث کاهش فشار خون و بهبود سازوکار قلب و مغز انسان میشود.
4.کاهشدهنده وزن
تحقیقات نشان داده است خودن شکلات 20 دقیقه قبل از خوردن غذا هورمونهایی را در مغز ایجاد میکند که باعث کاهش اشتها میشود.
5.جلوگیری از ابتلا به دیابت
آزمایشات نشان داده است که شکلات تلخ از مبتلاشدن به دیابت جلوگیری میکند.
6.مفید برای مادران و نوزادان
شکلات باعث کاهش استرس در مادران باردار شده و نوزادان چنین مادرانی خوشاخلاقتر هستند.
7.مؤثر برای سلامت پوست
شکلات میتواند پوست را در مقابل آسیبهای ناشی از نور خورشید محافظت کند و باعث شادابی و جوانی پوست شود.
8.مفید برای مغز
برای آسیبهای مغزی، ویژگیهای ضد التهابی شکلات تلخ بسیار مفید است.
شکلات چه مضراتی دارد؟
1.بعضی انسانها بهخصوص خانمها بعد از خوردن شکلات دچار سردرد میشوند. این موضوع به خاطر وجود ترکیبات شیمیایی موجود در این ماده است که در بدن برخی افراد اختلال ایجاد میکند و سبب بروز واکنش میشود.
2.بهخاطر گرانی کره کاکائو، برخی کارخانههای سازنده آن برای تهیه شکلاتهای ارزان تر و حفظ سودآوری، چربیهای اشباعشده و شکر به محصول خود اضافه میکنند و در این صورت از مرغوبیت شکلات کاسته شده و دیگر آن مزایای مفید را نمی توان از آن انتظار داشت.
3.در برخی افراد مبتلا به آلرژیهای غذایی، شکلاتهای تلخ بهدلیل داشتن میزان زیاد مادهی خشک باعث تشدید آلرژی میشود.
4.در برخی کودکان بیخوابی، تکرر ادرار و افزایش انرژی از مضرات خوردن شکلات است. افراد مبتلا به ورم معده که پوشش درونی معدهشان به واسطه شیرههای معده تحریک شده است، تحریک پذیری با خوردن شکلات تشدید میشود و درنهایت باعث بدترشدن بیماریشان میشود.
5.مصرف شکلاتها در افرادی که مبتلا به عارضه کهیر هستند، بهخصوص در کودکان، ممکن است موجب تشدید بیماری در آنها شود.
کودکی که روزانه به مقدار مناسب میوه و سبزیجات در رژیم غذایی خود دارد، خوردن یک تکه شکلات در روز برایش اشکالی ایجاد نمیکند. مشکل از آن جایی آغاز میشود که مصرف شکلات و شیرینی کودکان افزایش مییابد.
یکی از محبوبترین تزیینات کیکها و شیرینیها، استفاده از شکلات است. میوههای پوشیده با شکلات، فیلینگ شیرینی با شکلات، میوههای پوشیده با شکلات، مغزهای پوشیده با شکلات، شکلات تختهای و… نیز از دسته شیرینیهای شکلاتی هستند. شکلات در موارد زیادی به کار میرود: کیکها، بستنیها، نوشیدنیها، لوازم آرایش و... حتی انواع کاربرد کاکائو و شکلات در داروسازی در حال گسترش است. بنابراین شکلات یک ماده خوراکی خوشمزه و بینظیر و حیاتی در زندگی انسان امروزی و عصر حاضر است.